Συνέντευξη από τον Περιφερειακό Σύμβουλο Αττικής και Ιατρό Αλέξανδρο Σαμόλη για τις δωρεάν προληπτικές εξετάσεις που έγιναν στο δήμο Αγίων Αναργύρων – Καματερού στην εφημερίδα «ΛΟΓΟΣ».
Λίγα λόγια για το πρόγραμμα
Το πρόγραμμα ξεκίνησε από την Εργοερευνητική την 1 Ιουλίου του 2012 στο πλαίσιο της κοινωφελούς εργασίας, με συμπράττων φορέα το Δήμο Αγίων Αναργύρων – Καματερού, με στόχο την Προαγωγή της Υγείας. Διαχωρίστηκε σε τρεις σημαντικούς κύκλους. Ο πρώτος κύκλος ολοκληρώθηκε τον Οκτώβριο του 2012. Σε αυτό το χρονικό διάστημα το εξειδικευμένο Επιστημονικό Προσωπικό της Εργοερευνητικής και το Επιστημονικό Προσωπικό του ΚΑΠΗ κατέγραψαν με προσωπικές επαφές το Κοινωνικό και Ιατρικό Ιστορικό 1524 ατόμων προερχομένων από ευπαθείς κοινωνικά αμάδες, επίσης απαντήθηκε ερωτηματολόγιο για το βαθμό προσβασιμότητας και χρήσης των παρεχόμενων υπηρεσιών υγείας των δημοσίων οργανισμών.
Ο Δεύτερος κύκλος πραγματοποιήθηκε με δωρεάν προληπτικές εξετάσεις, σύμφωνα με την συνήθη ιατρική πρακτική και με τις επιστημονικά αποδεκτές μεθόδους. Ολοκληρώθηκε στις 16/11και εξετάστηκαν πάνω από 1650 άτομα. Οι εξετάσεις περιελάμβαναν οξυμετρία και σπιρομέτρηση, μέτρηση ύψους, βάρους, δείκτη μάζας σώματος, τεστ για την ακράτεια, ταυτοποίηση ομάδας αίματος και δοκιμασία για τον εντοπισμό έκπτωσης νοητικής λειτουργίας.
Τρίτος κύκλος του προγράμματος είναι η αξιολόγηση των παραπάνω ευρημάτων για επιστημονικούς και ερευνητικούς σκοπούς για Πανεπιστημιακές Ιατρικές αρχές και Εθνικές, Ευρωπαϊκές ή Διεθνείς Υγειονομικές Αρχές με τα προσωπικά δεδομένα να μένουν απόρρητα.
Κύριε Σαμόλη μπορείτε να μας πείτε πως αποφασίσατε να συμμετάσχετε στο πρόγραμμα ως εθελοντής και μάλιστα ως συντονιστής του προγράμματος;
Αρχικά θέλω να ευχαριστήσω τον πρόεδρο της «ΕΡΓΟΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗΣ» Ιατρό – Πνευμονολόγο κ. Γιώργο Κουλούρη, που μου εμπιστεύθηκε το ρόλο του Επιστημονικού Συνεργάτη και συντονιστή του προγράμματος. Θεώρησα την εθελοντική μου συμμετοχή επιβεβλημένη, λόγω της διπλής μου ιδιότητας, του Ιατρού – Επιστημονικού Συνεργάτη της Ιατρικής Σχολής Αθηνών, αλλά και του Περιφερειακού Συμβούλου Αττικής.
Πώς υλοποιήθηκε το τόσο σπουδαίο πρόγραμμα, το οποίο αποτέλεσε αναμφίβολα μια μεγάλη κοινωνική προσφορά στο Δήμο μας;
Αξιοποιώντας το πρόγραμμα της κοινωφελούς εργασίας πεντάμηνης διάρκειας, με προσλήψεις εξειδικευμένου προσωπικού, όπως κοινωνικοί λειτουργοί, νοσηλευτές, τεχνολόγοι και διοικητικοί. Με αυτό τον τρόπο δόθηκε η δυνατότητα σε άνεργους νέους επιστήμονες να επανέλθουν στην ενεργό δράση και να αποδείξουν την περίοδο αυτή της οικονομικής κρίσης, ότι μπορούν ουσιαστικά να συμβάλλουν στην ανάπτυξη της χώρας μας. Θα ήθελα να αναφέρω την ομάδα που επί πέντε μήνες ήμασταν μαζί και επισπευτήκαμε όλα τα Κέντρα Ανοικτής Προστασίας Ηλικιωμένων στον Δήμο Αγίων Αναργύρων – Καματερού. Είναι οι: Βελέντζα Ουρανία, Γεωργονη Χριστιάννα, Διολαντζης Μιχαήλ, Ιωσηφέλλη Δέσποινα, Κατινάκη Παγώνα, Κουτίνου Ζωή, Κουτίτοβα Χριστίνα, Κρανίτη Ιουλία, Λάλου Χρυσούλα, Μαντζουράνη Άννα, Μαυρίδου Νίνα, Μιχαλάκη Βασιλική, Μοσχοβάκη Παναγιώτα, Μπάμου Μαρία, Μπάμπη Σταματία, Μπενάρδου Αικατερίνη, Παροικου Αντιγόνη, Πίκουλα Χριστίνα και Σαμαρά Ευδοκία. Ουσιαστική ήταν βέβαια και η βοήθεια του μόνιμου Προσωπικού των Κ.Α.Π.Η. του Δήμου Αγίων Αναργύρων – Καματερού, το οποίο αγκάλιασε και συμπλήρωσε τη δράση.
Σημαντικότατη ήταν και η προσφορά πολλών εθελοντών Ιατρών που συνέβαλαν στις προληπτικές εξετάσεις, όπως η κα. Χ. Βαμβούνη Πνευμονολόγος, ο κ. Ε.Ζάγκας Πνευμονολόγος, η κα. Μ.Καρατσάμη Πνευμονολόγος, ο κ.Α. Κροκίδης Πνευμονολόγος, ο κ.Κ. Κωνσταντόπουλος Πνευμονολόγος, ο κ. Κ. Παρασκευόπουλος Πνευμονολόγος, ο κ. Γ. Ρουμελιώτης Ορθοπαιδικός, και η κα. Α. Τσουλιάγκα Πνευμονολόγος. Τέλος ήταν τιμή μας, που μας πρόσφεραν την πολύτιμη βοήθεια σε όλα τα στάδια αυτής της κοινωνικής δράσης ο κ. Γεώργιος Τρουπής και η κα. Χρυσάνθη Τζουμάκα – Μπακούλα, Καθηγητές της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών.
Ποιοί ήταν οι στόχοι του Προγράμματος;
Οι στόχοι του Προγράμματος των Δωρεάν Προληπτικών Εξετάσεων διακρίνονται σε άμεσους και έμμεσους. Στους άμεσους στόχους ήταν η ενημέρωση των συμπολιτών μας, ιδίως της Γ ηλικίας και των ευπαθών ομάδων, σε θέματα υγείας, η διενέργεια προληπτικών εξετάσεων για την έγκαιρη ανίχνευση παθήσεων και η πρόληψη τους, η δημιουργία ενός υποστηρικτικού περιβάλλοντος ότι κανένας δεν είναι μόνος και φυσικά οι θέσεις εργασίας για πέντε μήνες σε νέους άνεργους επιστήμονες.
Έμμεσοι στόχοι του προγράμματος είναι ότι η Τοπική Αυτοδιοίκηση θα γνωρίζει όλους εκείνους τους παράγοντες που επηρεάζουν την υγεία, την ποιότητα ζωής και την καθημερινότητα του δημότη. Με τον τρόπο αυτό θα έχει μια καταγραφή των ομάδων που είναι οι πλέον ευάλωτες υπό τις παρούσες κοινωνικοοικονομικές συνθήκες. Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα να καθορίζει με ευκολία τις προτεραιότητες, τους σχεδιασμούς της και να έχει την δυνατότητα άμεσης παρέμβασης και βοήθειας προς τα άτομα αυτά. Ακόμα τα ποιοτικά και ποσοτικά αποτελέσματα θα βγάλουν χρήσιμα συμπεράσματα πως η οικονομική κρίση έχει επηρεάσει δυσμενώς το επίπεδο υγείας του πληθυσμού.
Όπως καταλαβαίνετε κύριος στόχος είναι η δημιουργία προστιθέμενης αξίας και ο Δήμος, έχοντας κατανοήσει τα οφέλη του προγράμματα έχει ξεκινήσει στο Β ΚΑΠΗ πρόγραμμα ενδυνάμωσης της μνήμης σε άτομα που υπήρχε ανάγκη.
Μπορείτε να μας δώσετε μια πρώτη εικόνα για το τι λένε κάποια από τα αποτελέσματα που έχετε επεξεργαστεί;
Δυστυχώς η χώρα μας φαίνεται ότι γυρνά αρκετά χρόνια πίσω σε ότι αφορά την πρόληψη και την θεραπεία. Παρατηρείται σημαντική μείωση πρόσβασης στις υπηρεσίες υγείας λόγω της οικονομικής κρίσης. Η μείωση εμφανίζεται με διπλάσια ποσοστά στην πρόληψη από ότι στη θεραπεία και εντείνεται στα άτομα με όχι καλή υγεία, με αποτέλεσμα να αναμένεται αύξηση του και του κόστους υγείας εξαιτίας της επιδείνωσης της υγείας τους. Θα σας αναφέρω μόνο ότι το 68% του πληθυσμού που εξετάστηκε είπε ότι ανέβαλε προγραμματισμένες προληπτικές – διαγνωστικές εξετάσεις για οικονομικούς λόγους μέσα στο 2012, το ποσοστό αυξάνει ακόμα περισσότερο και ανέρχεται στο 72% σε άτομα που έχουν όχι καλή υγεία. Όσο αναφορά το ποσοστό των ατόμων που ανέβαλαν επίσκεψη σε κάποιο γιατρό για θεραπευτικούς σκοπούς είναι 29% και στα άτομα με όχι καλή υγεία 34%. Καταλαβαίνουμε από αυτά τα στοιχεία, τα οποία και θα παρουσιαστούν στο Πανελλήνιο Ιατρικό Συνέδριο, δείχνουν ότι τα πράγματα είναι πολύ χειρότερα στους νέους, αφού τα προηγούμενα ποσοστά αντιστοιχούν σε άτομα με μέση ηλικία 72,2έτη και για μία γενιά όπου δούλευαν και είναι άμεσα ή έμμεσα ασφαλισμένοι, 94%.
Βλέπουμε ότι και με αυτό το πρόγραμμα δίνετε έμφαση στην Προαγωγή και Αγωγή της Υγείας πείτε μας δύο λόγια για αυτο;
Η Προαγωγή της Υγείας είναι βασικός πυλώνας της Δημόσιας Υγείας, αφού το μοντέλο της κλασσικής ιατροκεντρικής προσέγγισης θεωρείται σήμερα ξεπερασμένο. Η Προαγωγή Υγείας περιλαμβάνει πληθώρα υπηρεσιών και δράσεων για την προφύλαξη του πληθυσμού από τη νόσο, τη βελτίωση της ευεξίας, των συνθηκών διαβίωσης και της ανάπτυξης του «ανθρώπινου κεφαλαίου». Οι στόχοι παραμένουν ανεκπλήρωτοι, αφού η δυσκίνητη και γραφειοκρατική νοοτροπία της Κεντρικής εξουσίας είναι ανίκανη να προσεγγίσει το θέμα.
Πιστεύω ότι η Προαγωγή Υγείας αποτελεί προνομιακό πεδίο δράσης για την Δημοτική και Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση, λόγω της εγγύτητας και της αμεσότητας των προβλημάτων, της αποτελεσματικότητας και της καινοτομίας των προγραμμάτων της, αλλά και της αποδοχής που έχει από τον τοπικό πληθυσμό. Η σύμπραξη με ΜΚΟ, με στόχο τη δημιουργία παρόμοιων προγραμμάτων προστιθέμενης αξίας, είναι επιβεβλημένη. Με τις θεσμοθετημένες αρμοδιότητες που απέκτησε η Αυτοδιοίκηση οφείλει και έχει υποχρέωση να προσφέρει πολλά περισσότερα.
Απαραίτητη κρίνεται η αναζήτηση των σημερινών αναγκών αλλά και αυτών που άμεσα θα ακολουθήσουν, λόγω της οικονομικής κρίσης, του μεταναστευτικού ρεύματος, της γήρανσης του πληθυσμού, της μόλυνσης του περιβάλλοντος, της αλλαγής των εργασιακών σχέσεων, της φτώχειας, της αστικοποίησης, της αύξησης χρόνιων νοσημάτων, της καθιστικής ζωής, της επανεμφάνισης λοιμωδών νόσων, προβλημάτων ψυχικής υγείας και γενικά του τρόπου ζωής.
Κύριε Σαμόλη θα θέλατε να πείτε κάτι άλλο κλείνοντας την συνέντευξη;
Θεωρώ ότι η στιγμή είναι κατάλληλη, αφού η ιδέα της Προαγωγής της Υγείας έχει ωριμάσει. Υπάρχει προηγούμενη γνώση, εμπειρία και υποδομές, ώστε η πρόληψη να περάσει από τα λόγια στην πράξη, η υγεία να καταστεί θεμελιώδες δικαίωμα και υπέρτατο αγαθό όλων, ανεξαιρέτως, των πολιτών.